(Wettelijk) rookvrije terreinen: praktische tips voor steden & gemeenten
Door een recente wetswijziging zijn sinds 31 december 2024 omgevingen waar kinderen en jongeren komen rook- en dampvrij.
Volgende plekken worden rookvrije zones:
- Attractieparken;
- Dierentuinen;
- Speelterreinen;
- Kinderboerderijen (tijdens de openingsuren);
- Sportterreinen (uitgezonderd tijdens muziekfestivals die gedurende meerdere opeenvolgende dagen plaatsvinden).
Volgende plekken krijgen een rookvrije perimeter (10 m) rond de in-en uitgangen:
- Woonzorgcentra, centra voor kortverblijf, rust- en verzorgingstehuizen;
- Ziekenhuizen;
- Kinderdagverblijven;
- Buitenschoolse opvang;
- Scholen voor basisonderwijs, secundair onderwijs, hoger onderwijs en academies voor deeltijds kunstonderwijs;
- Openbare bibliotheken.
Hoe zorg je als gemeente of stad voor een vlotte implementatie van deze nieuwe regelgeving? We delen drie concrete tips om jouw lokaal bestuur op weg te helpen.
1. Maak een informatieve webpagina
Een informatieve webpagina is handig om naar te verwijzen als mensen informatie zoeken over de wet. Ze kan dienen als bron voor zowel inwoners als organisaties. Twee vliegen in één klap!
Er zijn talloze voorbeelden van gemeenten die al zo’n pagina ontwikkelden, zoals Vosselaar, Boom, Wingene, Oostkamp, Heist-op-den-Berg en Arendonk.
Je pagina bevat best deze informatie:
- Algemene informatie over de wet
Beschrijf welke terreinen en zones nu ook rookvrij zijn, en wat de precieze verplichtingen inhouden. Hierbij kan je ook verwijzen naar de FAQ van de FOD Volksgezondheid en naar de informatieve pagina op onze website.
- Toelichting over het belang van de maatregel
Leg uit waarom de wetgeving werd ingevoerd: het beschermen van kinderen en jongeren tegen een tabaks- en vapeverslaving, want “zien roken en vapen, doet roken en vapen”. Benadruk dat het verminderen van de zichtbaarheid van roken helpt om roken te denormaliseren. Om dit kracht bij te zetten, kan je als bestuur ook de missie en visie van Generatie Rookvrij omarmen en het Generatie Rookvrij-charter ondertekenen.
2. Communiceer naar burgers én organisaties
Naast een informatieve webpagina kan je ook op andere manieren over de wetgeving communiceren.
- Je kan via verschillende kanalen inwoners informeren: publiceer bijvoorbeeld een artikel in de gemeentelijke krant of plaats posters in openbare ruimtes zoals bibliotheken, gemeentehuizen en sportcentra.
- Ook organisaties en instellingen zitten vaak nog met vragen over de maatregelen: Zorg ervoor dat scholen, ziekenhuizen, sportclubs en andere betrokken instellingen goed op de hoogte zijn. Je kan hen bijvoorbeeld via jullie nieuwsbrief aanraden om onze informatieve webinars te bekijken.
- Gebruik bestaande hulpmiddelen: je moet het warm water niet uitvinden! Op onze website vind je kant-en-klare materialen en inspirerende voorbeelden die je kan gebruiken. Ze zijn speciaal ontworpen om de boodschap positief, helder en krachtig over te brengen. We hebben zowel voorbeeldbrieven als e-mails en socialmediaposts.
3. Zet het in de kijker!
De maatregelen in de kijker zetten, kan het draagvlak vergroten. Zeker ludieke, grappige en in-het-oog-springende acties doen het goed.
- Zo kan je een persevenement organiseren waarbij je aankondigt dat je als gemeente de rookvrije maatregel goedkeurt en aansluit bij de beweging Generatie Rookvrij. Je kan vooraf ons charter officieel ondertekenen op het college van burgemeester en schepenen.
- Plan een opvallend en positief evenement om de rookvrije terreinen onder de aandacht te brengen. Denk bijvoorbeeld aan een feestelijke actie of een persmoment waarbij de rookvrije zones officieel aangekondigd worden.
Inspiratie nodig? Een goed voorbeeld is de campagne van Kampenhout “hier houden we voet bij stuk”, waarbij rookvrije sokken uitgedeeld werden om de boodschap kracht bij te zetten. Of organiseer een creatieve activiteit met kinderen zoals de kleuterklassen van Kade vzw. Zij maakten een rookvrije slinger om te pleiten voor hun recht op rookvrij opgroeien. Dit soort initiatieven benadrukken het positieve karakter van de maatregel, en benadrukken het belang van het beschermen van kinderen en jongeren.
Samen bouwen aan een rookvrije toekomst
De invoering van rookvrije terreinen is een belangrijke stap richting een rookvrije generatie. Bedankt om als gemeente- of stadsbestuur het belang van de maatregel mee in de kijker te zetten.
Heb je nog extra inspiratie of advies nodig? Bezoek onze website voor meer voorbeelden en tips, of neem contact met ons op. Samen maken we het verschil!