Sporting A maakt in één keer al haar sportterreinen rookvrij
Sporten en gezondheid gaan hand in hand. Daarom maakte Sporting A, de sportdienst van Stad Antwerpen, met de hulp van Logo Antwerpen, Kom op tegen Kanker en de sportclubs alle stedelijke sportterreinen in één keer rookvrij. Hoe kreeg de stad dat voor elkaar? Sabine Beckers, sportadviseur bewegen, en Yeray Luxem, adviseur sportpartners bij Sporting A, lichten toe en delen hun tips: “Een tijdelijk proefproject lanceren, creëert veel draagvlak. ”
Wat was de aanleiding?
“ Sporting A wilde de gezondheid van de burger bevorderen door alle Antwerpenaars actief aan het bewegen te krijgen. Uit verschillende bevragingen leerden we dat de meerderheid van de volwassen Antwerpenaren al sport of wil sporten omdat het gezond is.”
“ De gemeenteraad besliste haar maatschappelijke verantwoordelijkheid op te nemen en het goede voorbeeld te geven. Ze voerde een actief rookbeleid in op alle stedelijke sportsites en startte zo het traject “Rookvrije sportsites” op. De sportraad adviseerde over rookvrije zones in openluchtaccommodaties. De absolute omschakeling kwam er na geslaagde proefprojecten.”
Welke stappen zijn genomen?
“ We wilden luisteren naar wat er bij de Antwerpse sportclubs leeft en lanceerden in 2019 een bevraging. Die werd ingevuld door 76 erkende clubs, waarvan 70 aanstipten dat een sportclub moet werken aan rookvrije omgevingen. Er bestond dus al een groot draagvlak voor het initiatief.”
“ We startten in 2019 en 2020 met de uitrol van proefprojecten op vier stedelijke sportsites o.a. Sporthal All-Inn en het openluchtzwembad De Molen. Sommige locaties kregen een rookzone, andere niet. Het personeel en de vrijwilligers van de sportclubs waren betrokken bij het bepalen van de plaats van de rookzones. Zij kregen een opleiding om rokers op het terrein op een positieve manier aan te spreken over hun rookgedrag. Het is niet de bedoeling om rokers te verplichten om te stoppen met roken. Ze worden echter wel gewezen op hun voorbeeldfunctie. Daarom wordt hen vriendelijk gevraagd om uit het zicht van kinderen te roken.”
“ De clubs kregen ook kant-en klare communicatiematerialen (nieuwsbrief, e-mails, sociale mediaposts) zodat ze hun leden, externe partners en bezoekers konden informeren en sensibiliseren over het initiatief. De proefprojecten werden geëvalueerd en zijn vandaag uitgerold in maar liefst39 stedelijke sportsites. Clubs kregen de nodige begeleiding en financiële ondersteuning om hun sites rookvrij te maken.”
Hoe communiceren jullie op het terrein met bezoekers?
“ Het werd snel duidelijk dat er geen signalisatiemateriaal teveel kan hangen. Dat maakt het voor de beheerders en de vrijwilligers van de clubs gemakkelijker om rokers op het terrein aan te spreken. Asbakken werden uit de niet-rookzones verwijderd en alle sites zijn voorzien van toffe affiches, banners en duidelijke aanwijzingen naar de rookzones.”
Welke 3 tips heb je voor andere steden en gemeentes?
Betrek vooraf zowel de beheerders van de sportsites, je eigen personeel en de gebruikers van de sportaccommodaties, zodat er voldoende draagvlak is. Overtuig hen ook om rokers op een positieve manier aan te spreken en geef hen tips en/of een opleiding.
Zorg voor kant- en klaar (communicatie)materiaal voor clubs.
- Start met een proefproject. Zo creëer je een groter draagvlak. Evalueer het project en stuur bij waar nodig. Op die manier voorkom je ergernissen bij het personeel en gebruikers.
Zelf aan de slag gaan?
Ben je geprikkeld om met jouw gemeente aan de slag te gaan met rookvrije sportterreinen?
>> Download deze handige starterskit: het bevat heel wat concrete informatie over hoe je je sportclub/vereniging of infrastrucutuur rookvrij kan maken. Maar het zit ook vol tof communicatiemateriaal zoals posters en tips over hoe je een roker op jouw rookvrij terrein kan aanspreken.
>> Contacteer een Vlaamse Logo in jouw buurt. Die organisaties kunnen je ondersteunen in het uitwerken van een gezondheidsbeleid – en dus het rookvrij maken van de sportterreinen.