Rookvrije start: “Stoppen met roken doe je nooit te laat”

Roken en passief roken tijdens de zwangerschap brengen heel wat risico’s met zich mee. Niet alleen voor de moeder, maar ook voor de ongeboren baby. Een zwangerschap is daarom hét ideale moment om te stoppen met roken. In het A.S.Z. ziekenhuis met campussen in Aalst, Geraardsbergen en Wetteren, krijgen toekomstige ouders al bij de eerste zwangerschapsconsultatie gepast advies en informatie over de effecten van roken tijdens de zwangerschap. Gynaecologe Lien Vonck en diensthoofd Pediatrie Stefaan Peeters vertellen waarom een rookvrije start voor alle baby’s belangrijk is.

Waarom is het nog altijd belangrijk om de gevaren van (mee)roken tijdens de zwangerschap aan te kaarten? Weten ouders ondertussen niet dat roken en zwanger zijn niet samen gaan? 

Dr. Stefaan Peeters: “De meeste ouders weten wel dat het geen goede combinatie is, maar er zijn er nog altijd die niet goed weten waarom het juist gevaarlijk is en hoe gevaarlijk het wel is voor hun kindje. Of je hebt ouders die, ondanks alles, prioriteit geven aan hun verslaving omdat ze bijvoorbeeld ongepland zwanger zijn. Anderen houden zich vast aan misverstanden, zoals het feit dat plots stoppen met roken gevaarlijk zou zijn voor je ongeboren kind.”

“Het blijft dus belangrijk om in dialoog te gaan met rokende ouders en hun beweegredenen te achterhalen. We moeten hier wel voorzichtig mee omspringen, want te veel pushen kan een omgekeerd effect hebben.”

Waarom is een rookvrije start voor je baby belangrijk?

Dr. Lien Vonck: “Roken, zelfs van een beperkte hoeveelheid sigaretten, verhoogt onder meer het risico op een miskraam, de loslating van de placenta, een vroegtijdige bevalling en een slechte groei van de baby. De foetus die blootgesteld wordt aan passief roken, via de zwangere moeder die in een rokerige omgeving verblijft, ervaart dezelfde negatieve effecten.”

Dr. Peeters: “Na de geboorte kan passief roken ook leiden tot een onveilige slaapomgeving en dus een grotere kans op wiegendood of chronische luchtwegproblemen. En wanneer de kinderen ouder worden, wordt de voorbeeldfunctie van de ouders belangrijk. Zien roken, doet namelijk roken.”

In welke situaties komen baby’s nog in contact met passief roken?

Dr. Peeters: “In het openbaar leven zien we gelukkig dat baby’s steeds minder in contact komen met passief roken. Als ze er toch nog mee in aanraking komen, is het vaak in de thuissituatie, bij grootouders of bij andere familieleden die soms op de kinderen letten. Wanneer ouders ervoor kiezen om te blijven roken, doen ze dat wel vaak zoveel mogelijk uit de buurt van hun kinderen, bijvoorbeeld buiten op het terras. Dat is uiteraard al iets, maar het is nog steeds niet ideaal.”

Welke tips heb je voor ouders die hun baby een rookvrije start willen geven? 

Dr. Vonck: “Stop zo vroeg mogelijk! Het liefst al wanneer je probeert zwanger te geraken. Stoppen doe je nooit te laat. Laat je eventueel bijstaan door een professional om vol te houden op lange termijn. Dat kan bijvoorbeeld met de hulp een tabakoloog in je buurt of via de rookstopdienst Tabakstop, die je kan bereiken op  het gratis nummer 0800/111 00.”

“In het A.S.Z. bieden we rookstopbegeleiding in groep aan. Met een aantal concrete stappen en acties helpen we rokers hun rookgewoonte te veranderen en zo tot een effectieve rookstop te komen. Ook na de rookstop blijven we deze mensen opvolgen om te zorgen dat ze rookvrij blijven.” 

>> Wist je dat je rookstoppoging 4 keer meer kans op slagen heeft als je begeleid wordt door een tabakoloog? Op vrgt.be vind je een overzicht met alle tabakologen in je buurt.

>> Op het gratis nummer 0800 111 00 krijg je een erkende tabakoloog van Tabakstop aan de lijn, aan wie je al je vragen kan stellen over (stoppen met) roken. De telefoonlijn is elke weekdag bereikbaar tussen 15 en 19 uur. Meer info vind je op tabakstop.be .

>> Wil jij als zorgprofessional meer informatie over hoe je het gesprek aangaat met je patiënt? Check dan Rookvrije Start.